1876 darbesi ne demek?
1876 Darbesi (Midhat Paşa Darbesi)
1876 Darbesi, Osmanlı İmparatorluğu'nda 30 Mayıs 1876 tarihinde gerçekleşen ve Sultan Abdülaziz'in tahttan indirilmesiyle sonuçlanan olaydır. Darbe, başta Midhat Paşa olmak üzere, Hüseyin Avni Paşa ve Süleyman Paşa gibi önde gelen devlet adamları tarafından planlanmış ve uygulanmıştır.
Darbeye Giden Süreç:
- Mali Kriz: Abdülaziz döneminde artan borçlar ve kötü mali yönetim, ülke ekonomisini ciddi bir krize sürüklemişti.
- Siyasi İstikrarsızlık: Sultan'ın keyfi uygulamaları ve devlet işlerindeki liyakatsizlik, siyasi istikrarsızlığı körüklemişti.
- Aydın Muhalefeti: Özellikle Genç Osmanlılar gibi aydın kesim, meşruti bir yönetim talep ediyordu. Bu durum meşrutiyet kavramının yaygınlaşmasını sağlıyordu.
- Askeri Hoşnutsuzluk: Ordu içinde de Sultan'ın uygulamalarına karşı bir hoşnutsuzluk vardı.
Darbenin Gerçekleşmesi:
- 30 Mayıs 1876'da, Midhat Paşa ve diğer darbeci paşalar, askerî birliklerle Topkapı Sarayı'nı kuşattılar.
- Sultan Abdülaziz, darbecilerin talebi üzerine tahttan indirildi.
- Yerine V. Murad tahta çıkarıldı.
Darbenin Sonuçları:
- Sultan Abdülaziz, tahttan indirildikten kısa bir süre sonra şüpheli bir şekilde öldü. Bu durum, darbenin meşruiyetini daha da tartışmalı hale getirdi.
- V. Murad'ın akli dengesinin bozuk olduğu gerekçesiyle kısa bir süre sonra tahttan indirilmesi ve yerine II. Abdülhamid'in geçirilmesi, ülkeyi yeni bir siyasi döneme soktu.
- II. Abdülhamid'in tahta çıkarken meşrutiyet ilan etme sözü vermesi, kısa bir süre sonra Kanun-i Esasi'nin ilan edilmesine ve I. Meşrutiyet döneminin başlamasına yol açtı.
1876 Darbesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun siyasi tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır ve ülkenin modernleşme çabaları ile siyasi istikrarsızlık arasındaki gerilimi açıkça ortaya koymaktadır.